Tym razem pomysł na promocję publikacji opiera się na przygotowanej wystawie na temat szerokiej działalności Mieczysława Depczyńskiego pokazujemy prywatne fotografie, opracowane wydawnictwa, zwracając szczególną uwagę na to by przedstawić jakim był człowiekiem. A niewątpliwie był osobą skromną, jednocześnie bardzo pracowitą, która poświęcił wiele dla kraju jak i dla naszej małej ojczyzny, czyli dla Kępna.
Jednocześnie historia Mieczysława jest ważna nie tylko dla kręgu jego bliskich, ale dla współczesności i szczególnie dla młodego pokolenia. Jest to niepowtarzalny zapis bardzo osobistych emocji oraz opowieści o tym, co było i co wciąż pozostaje ważne w życiu człowieka. Czytając ten reportaż ma się wrażenie, że jest to jakby zaproszenie do nawiązywania relacji, budowania więzi i bliskości pomiędzy autorem a tymi, którzy tu teraz mieszkają. Jest to ważna lektura dla społeczeństwa kępińskiego o niełatwej historii wojny, przesiedlenia i walki o wolność. Te wspomnienia poruszają bardzo ważne zagadnienia i ciekawe opisy jak wyglądały relacje w życiu społecznym Kępna.
Plansza pierwsza: tytułowa
Mieczysław Depczyński
ur. 16 grudnia 1895 r. w Inowrocławiu,
zm. 5 października 1975 r. w Kępnie
Mamy ogromną przyjemność przedstawić Państwu pierwszą publikację wydaną w 2021 roku przez Muzeum Ziemi Kępińskiej im. T. P. Potworowskiego, która dołącza do kolekcji naszych zbiorów, stając się kolejnym dowodem świadczącym o lokalnym dziedzictwie kulturowym i cennym materiale źródłowym do badań nad naszym regionem. Niniejsze wzorowane na maszynopisie wydanie to zbiór wspomnień Mieczysława Depczyńskiego – redaktora „Nowego Przyjaciela Ludu”, długoletniego kierownika drukarni w Kępnie, założyciela w 1913 r. drużyny harcerskiej im. Stefana Czarneckiego w Poznaniu oraz Powstańca Wielkopolskiego, odznaczonego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznym, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym i innymi odznaczeniami państwowymi.
Publikacja została współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 dla operacji realizowanych w ramach projektu grantowego”. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.
Ważne momenty opisane w publikacji ze wspomnień Mieczysława Depczyńskiego:
1895 Inowrocław
1914 I Wojna Światowa
1918 Powstanie Wielkopolskie
1920 Odwrót i Bitwa Warszawska
1922 Powrót do domu
01.04.1926 W drukarni spółkowej i redakcji „Nowego Przyjaciela Ludu” w Kępnie
1939 II Wojna Światowa
1945 Nowe życie w Kępnie
Plansza druga: Fotografie przedstawiające rodzinę Depczyńskich
W swojej pracy Depczyński wyjaśnił, że swój pamiętnik spisywał w latach 1962-1968 „częściowo z pamięci, częściowo na podstawie notatek”, nadając formę stylistyczną swojej relacji w długiej perspektywie czasu. Analiza maszynopisu wskazuje na poprawki redakcyjne nanoszone na pierwotny tekst. Depczyński przyznał, że pomocna w jego pracy była żona oraz publikacje, z których wymienił album dotyczący dziejów drużyny harcerskiej.
“Wiedziałem, że życie bez walki, trudów i wyrzeczeń to niby żywe istnienie, zamierające od urodzenia. Nie ma bowiem zwycięstwa bez walki. A że byłem młody, zahartowany na wojnach, czułem w sobie dość siły, potrzebnej do znoszenia przykrości i zawodów, jakie życie nastręcza każdemu z nas.”
— Mieczysław Depczyński
Plansza trzecia: Kim był Mieczysław Depczyński?
Urodził się 16 grudnia 1895 r. w Inowrocławiu, później przeniósł się z rodzicami do Poznania i tam ukończył szkoły. Już we wczesnej młodości dał się poznać jako działacz młodzieżowy: w roku 1913 był głównym współorganizatorem harcerskiego hufca im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu na Jeżycach. W czasie I wojny światowej został powołany do armii niemieckiej, z chwilą wybuchu Powstania Wielkopolskiego w roku 1918 stanął w jego pierwszych szeregach, a po odzyskaniu pełnej niepodległości, jako wykwalifikowany drukarz podjął pracę w drukarni „Albertinum” w Poznaniu. Tam rozwijał działalność uświadamiającą wśród pracowników drukarni, zyskał ich zaufanie i walczył odważnie o polepszenie warunków życia załogi. Za tę działalność, pod zarzutem inicjowania strajku, Depczyński stracił posadę w tej drukarni. W innym zakładzie, gdzie później pracował, również był czynny jako działacz związkowy.
Plansza czwarta: Działalność wydawnicza Mieczysława Depczyńskiego
Historia jednego człowieka – Mieczysława Depczyńskiego, który należał do grona wybitnie zasłużonych dla rozwoju kulturalnego, społecznego, a także w pewnej mierze gospodarczego Kępna i okolicy jest świadectwem epoki i przemian, jakich doświadczyło społeczeństwo polskie w pierwszej połowie XX wieku. Depczyński rozwijał swoją działalność społeczną i kulturalną, głównie jako dziennikarz i wydawca, redagując lokalną gazetę „Nowy Przyjaciel Ludu” i wydając publikacje dotyczące regionu kępińskiego. A przybył on do Kępna z bogatym doświadczeniem w politycznej i społecznej działalności, rozwijanej szczególnie w Poznaniu.
Źródło: artykuł Zygmunta Guły w czasopiśmie pt. „Południowa Wielkopolska” z 1978 r.
W roku 1926 Mieczysław Depczyński przybywa do Kępna i obejmuje kierownictwo Drukarni Spółkowej i zarazem kierownictwo redakcji „Nowego Przyjaciela Ludu”. I tu wykazał dużo energii – unowocześnił drukarnię zakupując nowe maszyny drukarskie i poszerzając budynek drukarni o nowe skrzydło. „Nowy Przyjaciel Ludu” zyskał na poczytności za czasów Depczyńskiego. Zainteresowanie ludności tym pismem nasiliło się, kiedy otworzył w nim nowy dział pt. „Wieczory pod lipą”. Dział ten poświęcony przeszłości i teraźniejszości kultury Kępna i okolicy spełnił doniosłą rolę w poznawaniu regionu. Z tego kącika, po kilku latach zebrało się sporo ciekawego materiału, który później wydano w formie książkowej. Do dziś stanowi ona cenne źródło wiedzy o regionie. Starsi mieszkańcy Kępna i okolicy ze wzruszeniem wspominają, jak z niecierpliwością oczekiwali niedzielnego NPL, zawierającego właśnie ,,Wieczory pod lipą”.
Plansza piąta: Patriotyzm Mieczysława Depczyńskiego
Szczególną zasługą Depczyńskiego była walka i praca nad umocnieniem patriotyzmu i stanu materialnego Polaków w Kępnie, gdzie istniała silna, dobrze zorganizowana enklawa niemiecka, której inspiratorem było pismo „Kempener Wochenblatt” redagowane przez znanego hakatystę Kitzmanna. Kępno i okolica bowiem, dopiero drogą przetargów dyplomatycznych wśród zwycięskich aliantów, a przede wszystkim dzięki nieugiętej postawie reprezentantów miejscowej ludności, zostało 2 lata później – w roku 1920 – włączone do Macierzy, stąd też wspierana przez wspomniany organ prasowy mniejszość niemiecka żywiła rewizjonistyczne nadzieje. „Nowy Przyjaciel Ludu” staczał więc często zacięte boje z propagandą niemiecką.
Z powodu zaawansowanego wieku, a przede wszystkim z powodu postępujących problemów zdrowotnych Depczyński w latach 50. wycofał się z życia społecznego, przechodząc na emeryturę. Oczywiście, nie oznaczało to całkowitego odcięcia się od wszelkiej działalności. W okresie emerytury pełnił funkcję przewodniczącego miejscowego Oddziału ZBoWiD. Dodatkowo w tym czasie oddaje się opracowaniom historii regionu kępińskiego. Do cenny opracowań należą materiały na temat panowania „Grenzschutzu” na terenie powiatu kępińskiego, zanim ten rejon został w roku 1920 włączony do Macierzy, dzieje ruchu ludowego w naszej miejscowości i inne. Opracowania te pozostawały przez długi czas w formie maszynopisów i dopiero w ostatnich latach niektóre doczekały się wydania drukiem
Mieczysław Depczyński zmarł 5 października 1975 r. w Kępnie pozostawiając po sobie niezwykły dorobek pracy dziennikarskiej, ale także społecznej, gospodarczej oraz politycznej. Postawa patriotyczna Depczyńskiego spowodowała wobec niego represje okupanta podczas II wojny, lecz jego determinacja i odwaga pozwoliły na przekazanie w maszynopisie informacji na temat niewyobrażalnych trudnych przeżyć wojennych, historii wysiedlania polaków i przeróżnych losach zwykłych mieszkańców naszego regionu.
Polish